بازیابی مؤلفه‌های تاثیرگذار بر سرزندگی اجتماعی در باغ‌های گیاه‌شناسی (مطالعه موردی: بازدیدکنندگان باغ گیاه‌شناسی ارم شهر شیراز)

باغ‌های گیاه‌شناسی با در‌نظر‌گرفته‌‌شدن به عنوان یک فضای سبز شهری، از طریق سه نقش حفاظت، آموزش و تفریح، خود، قابلیت پاسخگویی به تعدادی از معضلات ایجاد شده در عصر جدید به‌واسطه شهر‌نشینی را دارا هستند. سرزندگی از جمله عواملی است که در کالبد یک فضا، روح می‌دمد. می‌توان سرزندگی اجتماعی را شرایط خوب برای قدم‌زدن و زندگی پیاده، همراه با امکاناتی برای درنگ، توقف و کسب تجربه دانست که ظرفیت برای ارائه گزینه‌های بیشتر برای فعالیت‌های اجتماعی و انتخابی افراد در فضا را فراهم می‌کند. توجه به فضای سبز، هم از دیدگاه تامین نیازهای زیست‌محیطی شهرنشینان و هم از نظر تامین فضاهای فراغتی و بستر ارتباط و تعامل اجتماعی آن، جایگاهی درخور اهمیت دارد. از این لحاظ، تلاش این پژوهش، دستیابی به طرح معماری و کاربردی است تا بیان دارد که چگونه سرزندگی اجتماعی به عنوان یکی از مفاهیم کلیدی در الفبای شکل‌گیری معماری می‌تواند به تدوین اصول طراحی باغ­های گیاه­شناسی امروز، کمک نماید. همچنین، فضاهای پرورش و نمایش گل و گیاه در کالبدی سازمان­یافته که امکان ارتباط چهره به چهره انسانی در درون جامعه را فراهم آورند تا در نهایت، موجب سرزندگی اجتماعی گردند و نیازهای جامعه را در این مورد تا حد ممکن، مرتفع سازند و در حفظ و تقویت هویت شهری کنونی و آینده کلانشهر شیراز در جهت ارتقاء سرزندگی شهری، موثر واقع گردند. جهت تعیین حجم نمونه، روش نمونه­گیری در دسترس، استفاده شده است که در طول یک هفته، 175 نفر مورد پرسش قرار گرفتند. همچنین جهت تعیین روایی، صوری محتوایی و جهت تعیین پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ، استفاده شده و ضریب حاصل، 0.886 است که در سطح بالایی می­باشد. جهت تجزیه و تحلیل داده­ها، اطلاعات به نرم­افزار « »، انتقال یافت و با استفاده از جداول فراوانی و شاخص­هایی نظیر حداقل، حداکثر، میانگین و انحراف معیار به توصیف داده­ها پرداخته شد. نتایج نشان می­دهند که آنچه در شکل‌گیری سرزندگی اجتماعی باغ­های گیاه­شناسی، نقش ایفا می‌کنند، ناشی از 3 مولفه اصلی با عناوین «هویت و سازگاری (انعطاف‌پذیری)»، «دسترسی و پیاده‌روی»، «کشش، جاذبه و تنوع فضا» به همراه متغیرهای فرعی هر یک از آنها می‌باشند. همچنین، میانگین نمره پاسخگویان، 74/0 بیش از حد متوسط یعنی 3 می­باشد که با توجه به میزان T به دست آمده (55/29=T) با درجه آزادی 174 در سطح 95%، معنی­دار می­باشد. بنابراین، میزان اهمیت تاثیر مولفه­های شکل­دهنده و ارتقاء­دهنده سرزندگی اجتماعی فضا بر حضور و استفاده شهروندان از باغ گیاه‌شناسی ارم به طور معنی­داری بیش از حد متوسط است.